Waar is de startknop? Overprikkeling heeft vaak aandacht bij autisme, maar onderprikkeling komt ook veel voor. Veel vrouwen met autisme die ik coach zijn intelligente dames die goed weten wat ze willen doen of willen veranderen. Maar vaak lukt het toch niet goed om in actie te komen. Zo ook bij B. de vrouw die ik coach. Ze ziet haar was op een stapel liggen, ze weet dat ze moet gaan wassen, ze is in haar hoofd er al mee bezig. Maar opstaan lukt niet. Ze heeft van alles geprobeerd/onderzocht, dag planningen, schema’s, afvinklijstjes, koppelingen maken. Maar het lukt haar vaak niet om te beginnen. Haar moeder of visite is vaak een stok achter de deur. Als die even een appje stuurt of er komt visite dan lukt het om te beginnen, ook als ze eenmaal bezig is, is de was zo klaar. Ze baalt hier zo van en in de coaching met mij is dit onderwerp van gesprek. “Waarom lukt het mij zelf niet om te beginnen? Ik weet dat het nodig is, ik wil het graag, ik heb de vaardigheden, ik weet hoe het moet, maar het lukt mij niet!” Ze wordt hier ook verdrietig van, ze heeft het gevoel dat zij faalt. “Iedereen denkt dat ik het niet wil doen, dat ik lui ben.” In de psycho-educatie training voor professionals van Elisa2 heb ik geleerd over onderprikkeling van de proprioceptie. Dit gaf mij inzicht en herkenning die ik heb gedeeld met haar. Proprioceptie is een zintuig. Dit zintuig is belangrijk voor de balans en motoriek van het lichaam. Het wordt ook wel positiezin of kinesthesie genoemd. Proprioceptie is het vermogen van een organisme om de positie van het eigen lichaam en lichaamsdelen waar te nemen. Dankzij proprioceptie ben je zelf bewust van je lichaam. Je voelt je voeten op de grond. Als je op de kop hangt dan snapt je lichaam dat je op de kop hangt. Ook geeft het informatie door over de kracht van armen en benen, gewrichten en pezen, maar ook informatie over vermoeidheid of dat spieren klaar staan tot actie. De hersenen, zenuwen en spieren zijn als het ware met elkaar aan het praten. Bij mensen met autisme verloopt de communicatie niet altijd goed. Als je onderprikkeld bent op de proprioceptie heb je moeite om de startknop te vinden. Je weet goed wat je moet doen en hoe je het moet doen. Je hersenen weten het wel, het lukt je alleen niet goed om ook echt in actie te komen. Het is lastiger om je lichaam aan te sturen. (lijkt op uitstellen, geen motivatie hebben) Iemand voelt zich bijna geen eigenaar van het lichaam. Het aan knopje is moeilijk te vinden. Als je eenmaal ‘aanstaat’ is het moeilijk om weer te stoppen. Het helpt om lichamelijk in beweging te komen door te doen. Het is zoals een spier die je moet trainen. Je moet het steeds weer doen om de spier sterker te maken. Wat vaak helpt is dat je van buitenaf even een ‘zetje/duwtje’ krijgt om in beweging te komen. Helpen de ‘aan knop’ aan te zetten, door alvast een begin te maken. Dus in coachsessies samen een begin maken en de ander kan weer verder als jij weg bent. Of zoals in mijn voorbeeld dat moeder even een appje stuurt of belt om te kunnen beginnen. Als ik in een sessie met B haar vertel dat veel vrouwen met autisme hier last van hebben en haar uitleg geef is ze opgelucht. Het ligt dus niet aan haar motivatie of dat ze lui is. Het is voor B heel fijn om te weten waardoor het komt. Inzicht geeft begrip! Voor haar en haar omgeving. Het is dus niet erg om hier hulp bij te vragen en dus het appje van moeder te gebruiken om te beginnen. Of in de coachsessie met mij samen een begin te maken aan de was. Bedankt Rianne, deze training helpt mij inzicht te krijgen in hoe autisme werkt. Dit kan ik weer doorgeven aan de mensen die ik coach!